Noem haar gerust een circusvluchteling. In haar thuisstaat Colorado (VS) kwam ze niet aan haar artistieke trekken – de invloed van Cirque du Soleil is er te groot – dus trok ze op haar 18de naar Rotterdam en verdiepte zich aan circushogeschool Codarts in aerial rope. Vier jaar en een grote onderscheiding later begeeft ze zich met verschillende projecten in het professionele circusveld van de Lage Landen.

Een dik jaar na haar afstuderen stond haar eerste voorstelling Corpomorphologistics al op de planken van PERPLX en Theater op de Markt. “Het is dankzij de pandemie dat deze show er zo snel is gekomen. Mocht alles normaal verlopen zijn, dan zou ik een afstudeeract van 8 minuten gemaakt hebben en zou ik daar waarschijnlijk een hele tijd aan vastgehangen hebben. Maar door covid was er in 2020 geen graduation show en moesten we dus ook geen korte act creëren. Aan de hand van een uitgeschreven concept en een video van 2 minuten raakte ik bij verschillende werkplaatsen binnen en kon ik in alle rust aan een avondvullende voorstelling werken.”

Het thema van Corpomorphologistics is het (vrouwelijke) lichaam en hoe ernaar gekeken wordt. “Ik heb altijd al een uitdagende relatie met mijn lichaam gehad. Door vanaf mijn 13de circus te doen is dat aanvankelijk enorm verbeterd – circus geeft je kracht, je leert je lichaam beter kennen en je zorgt er beter voor. Maar naarmate je niveau stijgt, groeien ook de verwachtingen. Bij aerial rope hebben die verwachtingen ook betrekking op je lichaamstype: vrouwen worden geacht klein en fijn te zijn. Twee kenmerken die ik niet per se bezit. (lacht) Ik voelde lange tijd een constante druk dat ik te groot en te dik was. Als ik naar andere meisjes keek, zag ik perfecte lijven. Als ik in de spiegel keek, voelde ik me slecht. Een negatief zelfbeeld komt erg veel voor bij meisjes en vrouwen, ook in de circuswereld. Het leek me de perfecte materie om artistiek onderzoek rond te verrichten.”

Bezwete borsten

“Mijn eerste onderzoek ging over zweet. Ik zweette altijd meer dan ik wilde. Maar in plaats van het te verbergen – zoals ik mijn leven lang gedaan had – wilde ik het deze keer net accentueren. Ik zocht naar kleren waarin de zweetplekken extra zichtbaar werden. Ik wilde het zweet onder mijn borsten goed laten uitkomen en ontdekte dat ik dan beter geen bh droeg. Dat was de eerste keer dat ik zonder bh bewoog en aan circus deed. Toen ik mezelf op video bekeek, zag ik allerlei verschillende vormen ontstaan, gewoon door het feit dat ik geen bh droeg. Dat werd het echte startpunt van Corpomorphologistics.”

“Het onderzoeksproces verliep echt goed. Ik werkte vooral alleen. Vanaf het moment dat ik de kostuums liet vallen en besefte dat ik mijn lichaam volledig mocht tonen zoals het was, naakt op scène, opende zich een ongelooflijk vat vol mogelijkheden. Het voelde alsof ik verlost was van een keurslijf waar ik al veel te lang in

zat. Ik zag delen van mijn lichaam die ik nog nooit gezien had. Heel interessant.”

“Ik leerde om mijn onderzoek te delen met andere mensen. Dat leverde regelmatig een erg waardevol nagesprek op. Het feit dat ik zoiets intiems toonde, zorgde ervoor dat mensen ook hun diepste zielenroerselen wilden delen. Bleek dat veel mensen – ook mannen – met dezelfde issues zaten. Dat ze zich in mijn onvolmaakte, naakte lichaam herkenden. Dat raakte me, mede omdat ik er geen feministisch stuk van wilde maken, ik wilde andere genders niet uitsluiten. We hebben allemaal een lichaam en een lichaam hebben is gecompliceerd en verwarrend.”

“Vanaf het moment dat ik de voorstelling ‘voor echt’ bracht, verdween die magie van de conversatie, van de verbinding in het nagesprek. Het was natuurlijk de max om in première te gaan en het stuk aan een breder publiek te tonen, maar ik miste de intimiteit van de kleinere toonmomenten. Ik besefte dat het dát was wat ik wilde bereiken: een intieme verbinding, een conversatie tussen mensen.”

“In mijn tweede project Omnicorpomuta wil ik andere makers uitnodigen, artiesten uit verschillende disciplines die op een gelijkaardige manier met het lichaam bezig zijn. Ik wil een conversatie op gang brengen gebaseerd op alles wat ik uit het creatieproces van Corpomorphologistics geleerd heb en uiteindelijk een soort van multidisciplinaire expo creëren. Het fijne is dat ik hiervoor geen externe ruimtes of residenties nodig heb: ik mag een jaar lang een eigen werkruimte beheren in een supertoffe wijk in Rotterdam. Ik noem het CORPO. Het wordt een plek voor artiesten en buurtbewoners, voor workshops en meetings, residenties en expo’s. Een hele boterham, maar ik krijg veel hulp en ik heb er enorm veel zin in.”

www.stichtingcorpo.nl
www.jesshellmuth.com

Auteur: Maarten Verhelst
Dit artikel verscheen in Circusmagazine #72 (september 2022)