Wat als creativiteit, verbeelding of de magische ervaring tijdens een voorstelling van onschatbare waarde zouden zijn?

Wat als circusartiesten per uur meer zouden verdienen dan een notaris, tech-tovenaar of CEO? Wat als er een verschuiving zou gebeuren in onze samenleving van wat belangrijk en begeerlijk is? Wuif me niet weg als magisch denkende, softe seut. Het zou zomaar kunnen gebeuren, die omkanteling.

De geschiedenis leert ons dat wat vandaag gangbaar is, morgen helemaal anders kan zijn. In de Middeleeuwen was een boek een statussymbool. Nu koop je een boek op Vinted voor 1 euro. Rubens schilderde volle, romige vrouwen, tijdens de barok hét schoonheidsideaal. Een melkwitte huid was het summum, een teken van rijkdom. Enkel het plebs stond zich in de zon uit de naad te werken. Nu willen we een slank lijf met goudbruine teint. Zonnekoning Lodewijk XIV van Frankrijk en andere mannen van importantie flaneerden rond op hoge hakken met een laag make-up en een joekel van een pruik. Ik zie het vandaag de hoge heren niet doen, behalve misschien op Aalst Carnaval, om stemmen te ronselen. AI gaf me een lijst met nog meer gelijkaardige verschuivingen. Ze bestonden, ze bestaan, ze zijn echt. Geen magisch gefantaseer. Dus gniffel niet als ik poneer dat de circusartiesten van vandaag de elite van morgen zijn. Creatievelingen, kunstenaars, artiesten, … zijn maar één shift verwijderd van een leven vol rijkdom en roem.

Hoe zou dat er dan uitzien? Defensie wrijft in de handen. Met de vrijgekomen cultuursubsidie koopt de minister een snuit en halve vleugel van een gevechtsvliegtuig aan. De drugsmaffia schakelt over naar het ticketdealen op de zwarte markt. Ouders willen dat hun spruit eerst iets creëert, vooraleer ze ook maar denken aan studeren. Dan hebben ze tenminste toch iets in handen voor de toekomst. Kleinkinderen luisteren met open mond naar de verhalen over het kunstenaarsstatuut. Een stadgids vertelt enthousiast over het standbeeld van de familie Loenders op de grote markt in Antwerpen: “De mensen konden jarenlang gratis genieten van hun circusshows op de festivals. Na 2026 bleven ze dit doen op feestdagen in Pelt, hun geboortestad. Vandaag blijven we deze mecenassen uiteraard eren.”

In 2026 komt de omwenteling. Wie de eerste tekenen van de shift heeft gemist tijdens de zomer van 2025, leefde onder een steen. Het minutenlange applaus en de uitbundige kreten na Hugs & Handshakes, de nieuwe circuscreatie van THERE THERE Company. De tranen in de ogen van ‘The People of Tomorrow’ toen het hoofdpodium van Tomorrowland in vlammen opging. Krantenkop in De Standaard: ‘Een circusgolf maakt het mooie weer.’ De langverwachte smurfenfilm met sterrencast is een flop: entertainend maar te weinig creatief. De groeiende drang naar spiritualiteit en onthaasting drijft mensen in de armen van Middeleeuwse muziek. De circusvoorstelling MYSTICA met polyfone gezang blijkt een ‘point of no return’ voor velen. Op zoek naar een stukje authenticiteit bezoeken duizenden het ‘Paviljoen der menselijke driften’ in het Brusselse jubelpark. Niemand aan het ijsjeskraam op Cirque Plus tijdens MORE IS MORE van Sien Van Acker. Ik wil er vergif op innemen; het is een kwestie van tijd vooraleer DJ Charlotte de Witte of een andere meester in de beats Dieter Missiaen (Compagnie Krak) probeert te overhalen om de oorwurm uit KINTSUGI op plaat uit te brengen.

The people of tomorrow zijn de kunstenaars, de makers, de artiesten. Noem het handel met voorkennis. Ik spreek liever van gezond verstand. Nu is het moment om te investeren.

Auteur: Gwendolien Sabbe
Dit artikel verscheen in Circusmagazine #84 (september 2025)