Een redactielid van Circusmagazine laat zijn of haar licht schijnen op de wondere wereld van het circus. Nam deze keer de pen ter hand: Lieke De Vry

Het voelt alsof het gisteren was dat ik samen met mijn zus en oma danste op het terras van mijn ouderlijk huis. ‘Oma’s aan de top, het feesten kan niet op,’ klonk luid door de boxen. Nog luider waren onze stemmen die meebrulden. Het is ondertussen een aantal maanden geleden dat we samen opnieuw naar dat liedje luisterden, toen we oma op haar laatste avontuur stuurden. Deze keer waren het niet onze benen die aan het dansen waren, maar in gedachten waren we terug in Wijgmaal, 20 jaar geleden.

Het nieuwe jaar begon ik zonder mijn oma. We zijn inmiddels al een paar maanden verder in dat niet meer zo nieuwe jaar. Mijn oma lag in het ziekenhuis, haar hart was verzwakt. De laatste dagen bleven we bij haar. We dachten er niet aan haar een moment alleen te laten. Wat me verbaasde was hoe mooi de verpleegkundigen het vonden dat wij als gezin bij haar bleven. ‘Dus jullie blijven hier echt allemaal slapen vanavond?’ ‘Ja, allemaal.’ Een verpleegster vertelde hoe vaak het gebeurde dat mensen het leven achterlaten zonder iemand die langskomt, zonder dat er iemand een warme hand op die van hen legt als ze angstig wakker worden. Toen ik dat hoorde, werd mijn hart even zwak als dat van oma.

In gedachten verzonken over dat ene gesprek, schoot de Zuid-Afrikaanse filosofie ‘Ubuntu’ me te binnen. Wat deze filosofie ons vertelt, daar kunnen we van leren hier in het westen. Ubuntu staat voor ‘Ik ben omdat wij zijn’. Een basis, een hechte gemeenschap, waarin we onvoorwaardelijk omkijken naar elkaar. Iets waar wij als circusgemeenschap aan kunnen bijdragen.

Ik had voornemens voor 2025, maar deze doen er niet meer toe. Wat ik wens, is dat we dit jaar meer voor elkaar zorgen. Dat onze daden meer betekenen dan onze woorden. Ik wens meer inclusieve circusprojecten, waarbij we aan de ouderen denken. Zoals het project ‘Uit de Maat’ van circusatelier Woesh, waarbij zes Viro-cliënten circusassistenten werden en workshops gaven in een woonzorgcentrum. Of zoals ‘Piste Olé’ van Cirkus in Beweging dat basisschoolkinderen naar woonzorgcentra bracht om samen circus te beoefenen. Of hoe THERE THERE Company met de voorstelling Carrying My Father vaders en zonen dichter bij elkaar bracht. Hoe Circumstances met Glorious Bodies het taboe rond het ouder wordende lichaam doorbrak. Hoe IF Circus met 60-plussers de workshop ‘Knitting Memories’ houdt voor elke voorstelling. Hoe Be Flat met Living hedendaags circus naar overal brengt, onder meer woonzorgcentra. Of hoe de Demiclowns elke week langsgaan bij mensen met dementie, om hun dag lichter te maken.

Laten we samen wat trager gaan, niet te snel, zodat we omkijken als we iets laten vallen. Laten we onze medemens zien. Zoals het gezegde zegt: ‘It takes a village to raise a child.’ Ik wil hieraan toevoegen: ‘It takes a society to take care of our grandparents.’ Met deze woorden in dit eerste magazine van het nieuwe jaar, als nieuw redactielid, laat ik jullie de volgende pagina’s omslaan. En voor alle lezers die nog een oma dichtbij hebben: ga eens langs en pak haar stevig vast.

Auteur: Lieke De Vry
Dit artikel verscheen in Circusmagazine #82 (maart 2025)